Quy trình vận hành liên hồ chứa các hồ: Sông Ba Hạ, Sông Hinh, Krông H’năng, Ayun Hạ và An Khê Ka Nak trong mùa lũ hằng năm tại quyết định số 1757/QĐ-TTg, ngày 23 tháng 9 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ (quy trình 1757) quy định thời gian từ lúc chủ hồ thông báo đến lúc xả lũ là 2 giờ nên việc xả lũ không êm, mực nước hạ lưu dâng lên nhanh làm cho người dân vùng hạ du và chính quyền địa phương bị động. Công tác xả lũ đúng quy trình nhưng người dân đã phải chịu nhiều gian nan, vất vả.

Qua thực tế 4 năm vận hành, Cục Quản lý Tài nguyên nước đã nghiên cứu và đệ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy trình vận hành liên hồ chứa trên lưu vực sông Ba tại quyết định số 1077/QĐ-TTg, ngày 07 tháng 7 năm 2014 (quy trình 1077), thay thế quy trình 1757.

Là người chịu trách nhiệm quản lý thủy điện Krông H’năng, nên khi xem qua quy trình mới, mực nước dâng bình thường của hồ chứa Krông H’năng bị giảm thấp 2,5m nước, dẫn đến mất 50 triệu m3 nước nghĩa là mất doanh thu 12 triệu kWh, tôi thấy rất bức xúc. Tuy nhiên, khi bình tĩnh chiêm nghiệm lại thì Quy trình 1077 có tính nhân văn hơn, xã hội hơn mình nghĩ nhiều. Quy trình mới không quy định thời gian thông báo trước khi xả lũ như trước đây là 2 giờ mà có thể thông báo xả lũ ngay, nhưng mức xả tại thời điểm thông báo còn khá nhỏ nên sẽ tạo ra lưu lượng xả nhỏ. Việc xả như vậy sẽ tạo cho người dân biết có lũ và lũ đang lên dần dần, thời gian nước lũ dâng của vùng hạ du sẽ được kéo dài hơn lũ tự nhiên.

Việc giảm dung tích hữu ích các hồ tuy không cắt được lũ nhưng tạo điều kiện để giảm đỉnh lũ cũng như thay đổi thời điểm lũ đạt đỉnh, đồng thời tạo điều kiện để vận hành xả lũ êm hơn lũ tự nhiên.

Hình ảnh xả lũ hồ thủy điện Krông H’năng

Về phía doanh nghiệp có bị ảnh hưởng nhưng cũng đang được xem xét bù đắp. Lãnh đạo doanh nghiệp cần phải suy nghĩ cách để vận hành phát điện hợp lý. Việc giảm một phần dung tích hữu ích để đón lũ nhằm góp phần giảm tác hại khi xả lũ như thời gian qua, tạo điều kiện tốt hơn cho hạ du là một việc làm tốt, chúng ta phải ủng hộ!

Việc kiểm soát vận hành xả lũ bây giờ giao hẳn cho địa phương cũng là một cách làm đúng. Không ai sát địa phương bằng chính địa phương. Với tỉnh Phú Yên tôi nghĩ thời gian qua đã có những việc làm hợp lý, mà việc chỉ đạo lập bản đồ ngập lụt hạ du sông Ba là một ví dụ. UBND tỉnh luôn luôn giúp đỡ cho doanh nghiệp và tạo điều kiện cho doanh nghiệp tồn tại và phát triển.

Thời gian qua thủy điện đã có nhiều tai tiếng trong xã hội vì xả lũ mùa mưa và tích nước mùa cạn thì với quy trình 1077, là một yếu tố mang lại tiếng tốt cho các thủy điện thuộc hệ thống sông Ba, sẽ mang lại sự an tâm hơn cho người dân vùng trũng Tuy Hòa mỗi khi lũ về và hữu ích hơn khi mùa hạn đến.

Quy trình 1077 là một đóng góp tốt cho xã hội, là một thay đổi tốt cho đồng bào hạ du sông Ba.